Kryteria przyjęcia próbek do badań w Pracowni Badania Środków Spożywczych
Informacje ogólne
- Do badań przyjmowane są próbki żywności oraz próbki środowiskowe z obszaru produkcji żywności (wymazy i wycinki z tusz, a także wymazy z powierzchni przy produkcji żywności).
- Próbki do badań należy dostarczyć w szczelnym, nieuszkodzonym opakowaniu, zabezpieczone przed wtórnym zanieczyszczeniem, oznaczone w sposób umożliwiający ich identyfikację.
- Próbki powinny posiadać cechy właściwe dla asortymentu, nie wykazujące cech zepsucia, zmian w wyglądzie zewnętrznym i/lub konsystencji i/lub zapachu dyskwalifikujących próbkę.
- Próbki mogą być opakowane w papier, folię, woreczki foliowe, woreczki strunowe, pojemniki plastikowe, szklane, opakowania fabryczne (jednostkowe) lub inne czyste opakowania w zależności od asortymentu.
- Próbki należy dostarczyć w czasie jak najkrótszym od ich pobrania, w zalecanych przez odpowiednie normy
- Opis próbki w chwili dostarczenia do badań powinien zawierać co najmniej: datę produkcji i/lub datę pobrania i/lub datę przydatności, datę i godzinę pobrania (w przypadku np.: mleka surowego, próbek wycinków i wymazów).
- W przypadku próbek przechowalniczych opis powinien ponadto zawierać – termin rozpoczęcia badania i/lub długość okresu przechowywania w przypadku próbek przechowywanych w laboratorium, a także temperaturę, w której ma być przechowywana próbka. W odniesieniu do próbek przechowywanych u właściciela/zleceniodawcy informacja na temat warunków przechowywania (min.: temperatura przechowywania, czas przechowywania).
Informacje szczegółowe
- Temperatura i czas dostarczenia próbek:
- produkty nietrwałe w temperaturze pokojowej: od 1ºC do 8ºC,
- produkty mrożone i głęboko mrożone: poniżej – 15ºC, najlepiej poniżej – 18ºC,
- produkty trwałe, na przykład konserwy sterylizowane: temperatura pokojowa (poniżej 40ºC),
- mleko surowe: od 1ºC do 5ºC, próbki powinny być dostarczone do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie od pobrania, jednak nie dłuższym niż 5 godzin,
- próbki wymazów i wycinków z tusz zwierząt rzeźnych: od 1ºC do 8ºC; próbki powinny być dostarczone do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie, jednak nie później niż w ciągu 22 godzin od pobrania
- próbki wymazów z powierzchni środowiska produkcyjnego: od 1ºC do 8ºC, próbki dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie, jednak nie później niż w ciągu 22 godzin od pobrania,
- skórki z szyi tusz brojlerów - od 1ºC do 8ºC, próbki dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie, jednak nie później niż w ciągu 22 godzin od pobrania, w przypadku pobierania skórek z szyi tylko w kierunku Campylobacter spp., próbki dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie, jednak nie później niż w ciągu 46 godzin od pobrania
- próbki do badań pozostałości substancji przeciwbakteryjnych w ramach realizacji Krajowego Planu Kontroli : temperatura od 1ºC do 8ºC dla produktów nietrwałych w temperaturze pokojowej, dopuszcza się również mrożenie próbek <0°C / ≤-18°C (z wyłączeniem próbek jaj). Podczas przyjmowania próbek do badań, próbki dostarczone w stanie uniemożliwiającym ocenę ich przydatności (np. zamrożone) będą przyjmowane z zastrzeżeniem, że gdy wynik oceny będzie negatywny, może mieć miejsce odstąpienie od badań.
Próbki dostarczyć niezwłocznie, jednak nie później niż 7 dni od dnia pobrania z zachowaniem warunków transportu.
- Wielkość próbki dostarczanej do badań:
Lp.
Rodzaj próbki
Wielkość próbki badanej
1.
Żywność:
- mięso i produkty mięsne
- ryby i produkty rybne (w tym owoce morza),
- żywność mrożona,
- wyroby garmażeryjne,
- wyroby ciastkarskie,
- przetwory owocowe,
- przetwory warzywne,
- wyroby cukiernicze,
- przyprawy
Nie mniej niż 200 g
2.
Skórki z szyjek tusz drobiowych
1 próbkę zbiorczą stanowią – skóry szyjek z 3 tuszek drobiowych o łącznej masie min. 25 g
5 x 26 g (do równoczesnego badania w kierunku Salmonella i Campylobacter)
5 x 10 g (badanie w kierunku Campylobacter)
3.
Mleko i produkty mleczne
Nie mniej niż 200 g/ml, w przyp. Opakowań mniejszych za próbkę przyjmuje się kolejne opakowania o łącznej masie nie mniejszej niż 200 g/ml
4.
Mleko surowe
Minimum 100 ml.
W przypadku próbek mleka surowego zaleca się, aby pojemnik na próbkę był napełniony nie więcej niż w ¾ pojemności w celu uniknięcia wycieku próbki, a także by umożliwiał poprawne wymieszanie próbki i wykonanie badania.
5.
Próbki z powierzchni produkcyjnej (wymazy)
Pobrane z określonej powierzchni
6.
Próbki z tusz zwierząt rzeźnych (wycinki, wymazy)
Pobrane z określonej powierzchni
- metoda niszcząca: 4 wycinki o łącznej powierzchni 20 cm2 ,
- metoda nieniszcząca: co najmniej 100 cm2 na każde miejsce pobrania (dla tusz małych przeżuwaczy – 50 cm2),
- badanie w kierunku Salmonella: łączna powierzchnia wymazu musi obejmować co najmniej 400 cm2. Na rynek amerykański - 300 cm2
Rodzaj i wielkość pobieranych próbek do badania substancji niedozwolonych objętych Krajowym Planem Kontroli
Mięśnie
500 g - bydło, świnie, owce, kozy, konie, drób, króliki.
300 g - zwierzęta łowne, zwierzęta dzikie utrzymywane przez człowieka,Wątroba
200 g - ryby
300 g - bydło, świnie, owce, kozy, koniowate, drób, ryby zwierzęta dzikie utrzymywane przez człowiekaNerki
200 g, - bydło, świnie, owce, kozy, koniowate, drób, zwierzęta dzikie utrzymywane przez człowieka, króliki
Jaja
Jaja kurze - 12 szt.
Jaja przepiórcze – 24 szt.Ryby
1 ryba (1 kg) – jeśli waga ryby jest mniejsza należy pobrać więcej ryb z tej samej partii, aby wielkość próbki wyniosła 1 kg
Mleko
1000 ml - bydło,
500 ml - kozy, owce